یکی از مهم‌ترین ابزارهای ارتباطی خودرو با راننده، چراغ‌های پشت آمپر هستند. این چراغ‌ها نقش مهمی در اطلاع‌رسانی درباره وضعیت عملکرد خودرو، مشکلات احتمالی، و نیازهای نگهداری آن دارند. در این مقاله یدک تودی، به بررسی کامل چراغ‌های پشت آمپر خودرو، علائم هشداردهنده، و معنای هرکدام خواهیم پرداخت. همچنین توضیحاتی درباره اقدامات لازم هنگام روشن شدن این چراغ‌ها ارائه می‌دهیم.
1. چراغ چک موتور (Check Engine)
این چراغ یکی از پرکاربردترین و در عین حال نگران‌کننده‌ترین علائم پشت آمپر است. چراغ چک موتور زمانی روشن می‌شود که مشکلی در سیستم موتور یا آلایندگی خودرو وجود داشته باشد. روشن شدن این چراغ می‌تواند ناشی از مشکلات ساده‌ای مانند شل بودن درب باک بنزین یا موارد پیچیده‌تری مثل خرابی سنسور اکسیژن باشد.
معنی:
روشن شدن این چراغ می‌تواند نشانه‌ای از موارد مختلف باشد، از جمله: مشکل در سیستم سوخت‌رسانی، خرابی سنسورهای مختلف، یا حتی مشکلات جدی در احتراق موتور. همچنین این چراغ ممکن است نشان‌دهنده مشکلات در کاتالیست، سیستم تزریق سوخت، یا حتی شمع‌های موتور باشد. در خودروهای جدید، این چراغ بخشی از سیستم OBD (تشخیص عیب) است که به‌طور خودکار مشکلات را شناسایی می‌کند.
اقدام:
ابتدا مطمئن شوید که درب باک بنزین به درستی بسته شده است. اگر مشکل رفع نشد، خودرو را با استفاده از دستگاه دیاگ بررسی کنید تا کد خطا مشخص شود. بهتر است از رانندگی طولانی‌مدت خودداری کنید زیرا ممکن است مشکل به سایر بخش‌های خودرو آسیب برساند. در صورت نیاز، به تعمیرگاه معتبر مراجعه کنید تا سیستم موتور بررسی و تعمیر شود.
نماد: تصویر یک موتور زرد رنگ که معمولاً در مرکز صفحه آمپر نمایش داده می‌شود.
2. چراغ روغن موتور
این چراغ نشان‌دهنده فشار ناکافی روغن در سیستم موتور است. روشن شدن این چراغ می‌تواند نشانه‌ای جدی از کاهش روغن یا مشکلات پمپ روغن باشد. اگر این چراغ را نادیده بگیرید، ممکن است موتور خودرو به دلیل کمبود روانکاری دچار آسیب‌های جدی شود.
معنی:
این چراغ ممکن است به دلایل مختلفی روشن شود، از جمله: سطح روغن موتور پایین است، نشتی در سیستم روغن‌رسانی وجود دارد، یا پمپ روغن خراب شده است. همچنین، ممکن است فیلتر روغن مسدود شده باشد و فشار مناسب به موتور وارد نشود. در خودروهای قدیمی، این چراغ ممکن است نشان‌دهنده فرسودگی قطعات داخلی موتور نیز باشد.
اقدام:
اقدام: بلافاصله خودرو را در جای امن متوقف کنید و سطح روغن را بررسی کنید. اگر روغن کافی وجود دارد اما چراغ همچنان روشن است، ممکن است نیاز به بررسی تخصصی توسط مکانیک داشته باشید. در صورت تداوم مشکل، از رانندگی پرهیز کنید زیرا خطر آسیب به یاتاقان‌ها و قطعات داخلی موتور وجود دارد.
نماد: یک روغن‌دان قرمز که اغلب در بالای صفحه آمپر قرار می‌گیرد.
3. چراغ باتری
این چراغ نشان‌دهنده مشکلاتی در سیستم شارژ باتری یا دینام است. روشن شدن این چراغ می‌تواند به این معنا باشد که باتری خودرو در حال تخلیه است و دینام نمی‌تواند به‌درستی شارژ کند. اگر این مشکل ادامه پیدا کند، ممکن است خودرو در هنگام رانندگی خاموش شود.
معنی:
دلایل رایج روشن شدن این چراغ شامل: خرابی دینام، فرسودگی یا اتصال ضعیف در سیم‌کشی‌ها، یا حتی خرابی خود باتری است. همچنین ممکن است تسمه دینام شل شده یا پاره شده باشد که باعث توقف عملکرد سیستم شارژ می‌شود. در خودروهای مدرن، این چراغ می‌تواند نشانه‌ای از بارگذاری بیش از حد سیستم برقی نیز باشد.
اقدام:
ابتدا اتصالات باتری را بررسی کنید و مطمئن شوید که هیچ‌گونه سولفاته شدن یا شل شدن وجود ندارد. اگر مشکل رفع نشد، خودرو را به تعمیرگاه ببرید تا دینام و سیستم شارژ باتری بررسی شوند. همچنین بهتر است وضعیت تسمه دینام و سیستم برقی کلی خودرو بررسی شود.
نماد: تصویر یک باتری با علامت مثبت و منفی که معمولاً قرمز رنگ است.
4. چراغ ABS (سیستم ترمز ضد قفل)
سیستم ترمز ضد قفل (ABS) از قفل شدن چرخ‌ها در هنگام ترمزگیری شدید جلوگیری می‌کند. روشن شدن چراغ ABS معمولاً نشان‌دهنده نقص در این سیستم است. این چراغ ممکن است به دلیل خرابی سنسورها، مشکلات سیم‌کشی یا خرابی واحد کنترل ABS روشن شود.
معنی:
اگر این چراغ روشن شود، به این معناست که سیستم ترمز ضد قفل به‌درستی کار نمی‌کند. در این حالت، ترمزهای معمولی خودرو همچنان کار می‌کنند اما عملکرد ایمن‌تر ABS غیرفعال خواهد بود. همچنین ممکن است این چراغ به دلیل تعویض چرخ‌ها یا نصب نادرست قطعات ترمز روشن شود.
اقدام:
اگر این چراغ به‌طور مداوم روشن است، حتماً سیستم ترمز را توسط یک مکانیک متخصص بررسی کنید. خرابی این سیستم می‌تواند در شرایط اضطراری باعث کاهش کنترل خودرو شود. در صورت مشاهده رفتار غیرعادی در ترمزها، بلافاصله خودرو را متوقف کرده و با تعمیرگاه تماس بگیرید.
نماد: دایره‌ای با حروف ABS در مرکز که معمولاً زرد یا نارنجی است.
5. چراغ هشدار ترمز دستی
این چراغ زمانی روشن می‌شود که ترمز دستی فعال باشد یا مشکلی در سیستم ترمز وجود داشته باشد. در بسیاری از خودروها، این چراغ به‌صورت چشمک‌زن نشان‌دهنده یک نقص جدی است.
معنی:
این چراغ ممکن است به دو دلیل روشن شود: یا ترمز دستی به‌طور کامل آزاد نشده، یا فشار هیدرولیک سیستم ترمز کاهش یافته است. کاهش فشار ترمز می‌تواند به دلیل نشتی در لوله‌ها یا خرابی سیلندر اصلی باشد. در خودروهای مدرن، این چراغ ممکن است به‌صورت ترکیبی با چراغ ABS عمل کند.
اقدام:
ابتدا مطمئن شوید که ترمز دستی به‌طور کامل پایین آمده است. اگر چراغ همچنان روشن بود، سیستم ترمز را بررسی کنید و در صورت لزوم، خودرو را به تعمیرگاه ببرید. ادامه رانندگی با این چراغ روشن می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
نماد: دایره‌ای با علامت تعجب (!) یا حرف P که معمولاً قرمز است.
6. چراغ کیسه هوا (Airbag)
این چراغ نشان می‌دهد که سیستم کیسه هوا به‌درستی کار نمی‌کند. این وضعیت می‌تواند به دلیل خرابی سنسورها، مشکلات الکتریکی یا غیرفعال بودن سیستم باشد. در صورت روشن بودن این چراغ، ممکن است در هنگام تصادف کیسه‌های هوا فعال نشوند.
معنی:
ممکن است یکی از سنسورها خراب باشد یا اتصال الکتریکی بین کیسه‌های هوا دچار مشکل شده باشد. گاهی اوقات جابجایی صندلی‌ها یا استفاده از صندلی کودک نیز می‌تواند باعث فعال شدن این چراغ شود._ اقدام:
اقدام: برای اطمینان از ایمنی، هرچه زودتر به تعمیرگاه مراجعه کنید تا سیستم ایربگ به‌طور کامل بررسی شود. رانندگی با این چراغ روشن به‌خصوص در مسافت‌های طولانی توصیه نمی‌شود.
نماد: فردی نشسته با ایربگ بازشده که معمولاً زرد یا نارنجی است.
7. چراغ دمای موتور
این چراغ نشان می‌دهد که دمای موتور بیش از حد مجاز افزایش یافته است. ادامه رانندگی در این حالت می‌تواند به موتور آسیب برساند. دلایل روشن شدن این چراغ شامل: کمبود مایع خنک‌کننده، خرابی واترپمپ یا انسداد در رادیاتور است.
معنی:
گرمای بیش از حد موتور می‌تواند ناشی از جوش آوردن مایع خنک‌کننده، نشتی در سیستم خنک‌کننده، یا خرابی ترموستات باشد. گاهی اوقات ممکن است این چراغ به دلیل خرابی سنسور دما نیز روشن شود.
اقدام:
خودرو را در جای امن متوقف کنید و موتور را خاموش کنید. اجازه دهید موتور خنک شود و سپس سطح مایع خنک‌کننده را بررسی کنید. در صورت نیاز، مایع اضافه کنید و به تعمیرگاه مراجعه کنید. اگر موتور بیش از حد داغ شود، ممکن است نیاز به تعمیر اساسی داشته باشد.
نماد: دماسنج با امواج زیر آن که معمولاً قرمز است.
8. چراغ فشار تایر (TPMS)
چراغ فشار تایر (TPMS یا Tire Pressure Monitoring System) یک سیستم ایمنی است که برای نظارت بر فشار هوا در تایرهای خودرو طراحی شده است. این سیستم به طور خودکار فشار هوا در تایرها را بررسی کرده و اگر فشار هر تایر کمتر از حد استاندارد باشد، هشدار می‌دهد.
معنی:
معنی: معمولاً این چراغ زمانی روشن می‌شود که یکی از تایرها کمتر از حد استاندارد باد شده باشد. این مشکل ممکن است به دلیل پنچری، تغییرات دمایی، یا خرابی سنسور فشار تایر باشد. همچنین در صورت تعویض تایرها و عدم تنظیم فشار باد، این چراغ فعال می‌شود.
اقدام:
اقدام: با استفاده از دستگاه سنجش فشار باد تایر، فشار تمامی تایرها را بررسی کنید و در صورت نیاز آن‌ها را باد کنید. اگر چراغ همچنان روشن ماند، ممکن است سنسور نیاز به تعویض داشته باشد. همچنین توصیه می‌شود تایرها را برای وجود پنچری بررسی کنید.
نماد: علامت تعجب درون یک نیم‌دایره که نمایانگر تایر است و معمولاً زرد است.
9. چراغ هشدار کمربند ایمنی
این چراغ زمانی روشن می‌شود که راننده یا یکی از سرنشینان کمربند ایمنی خود را نبسته باشد. در برخی خودروها، این هشدار همراه با صدای بوق ممتد است.
معنی:
این چراغ مستقیماً به ایمنی سرنشینان مرتبط است و نشان‌دهنده عدم استفاده از کمربند ایمنی است. گاهی اوقات ممکن است به دلیل خرابی سنسور صندلی نیز این چراغ روشن بماند.
اقدام:
بلافاصله کمربند ایمنی خود و سرنشینان را ببندید. اگر چراغ همچنان روشن ماند، ممکن است سوئیچ سنسور نیاز به تعمیر داشته باشد. همچنین در صورت استفاده از صندلی کودک، مطمئن شوید که سنسورهای صندلی درست کار می‌کنند.
نماد: فردی با کمربند بسته که معمولاً قرمز است.
10. چراغ روشنایی چراغ‌های جلو
این چراغ نشان می‌دهد که چراغ‌های جلو روشن هستند. گاهی اوقات به اشتباه این چراغ با چراغ هشدار اشتباه گرفته می‌شود، اما صرفاً به راننده یادآوری می‌کند که چراغ‌ها فعالند.
معنی:
روشن بودن این چراغ طبیعی است و نشان‌دهنده فعال بودن چراغ‌های نور پایین یا نور بالا است. گاهی اوقات ممکن است این چراغ در هنگام خاموش کردن خودرو فراموش شود و باتری را تخلیه کند.
اقدام:
در هنگام رانندگی در روز و در شرایطی که نیاز به چراغ نیست، چراغ‌ها را خاموش کنید تا از مصرف بیهوده باتری جلوگیری شود. همچنین در صورت استفاده از نور بالا در شب، مراقب باشید تا مزاحم سایر رانندگان نشود.
نماد: دو شعاع نور رو به پایین که معمولاً سبز یا آبی است.
کلام پایانی
چراغ‌های پشت آمپر خودرو اطلاعات حیاتی درباره وضعیت سیستم‌های مختلف ارائه می‌دهند و نقش کلیدی در حفظ ایمنی و عملکرد بهینه خودرو دارند. آشنایی با معنی و عملکرد این چراغ‌ها به راننده کمک می‌کند تا در زمان مناسب اقدامات لازم را انجام دهد و از مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری کند. در این مطلب یدک تودی سعی کردیم به هرکدام از این نمادها اشاره کرده و دلایل روشن شدن چراغ، معنی و همچنین اقدامات لازم برای هرکدام را توضیح دادیم. توصیه می‌شود که همیشه به این علائم توجه کرده و در صورت نیاز از کارشناسان متخصص کمک بگیرید تا خودرو در بهترین وضعیت ممکن باقی بماند.
